Gdybyś chciał wybrać się na wycieczkę do Czech, znajdziesz tutaj mały słowniczek, który może pomóc zorientować się w sklepach z artykułami spożywczymi oraz w jadłospisach restauracji. Nie ma tu niektórych słów, które są dla Polaków zrozumiałe, takie jak pomeranč, co oczywiście jest czeskim odpowiednikiem pomarańczy. Wymowę można przeczytać w rozdziale o języku czeskim.
Warto wspomieć jeszcze dwie rzeczy. W Czechach obiad je się przeważnie między 11.30 a 13.00. Liczebniki w rodzaju nijakim odmieniają się trochę inaczej, więc należy zamawiać dvě piva, a nie dwa piwa.
| Česky (po czesku) | Po polsku (polsky) |
|---|---|
| Druhy jídel | Posiłki |
| snídaně | śniadanie |
| přesnídávka, svačina | drugie śniadanie |
| oběd | obiad (zwykle 11.30-13.00) |
| svačina (odpolední svačina) | podwieczorek |
| večeře | kolacja |
| Obchod | Sklep |
| potraviny | artykuły spożywcze |
| hermelín | ser pleśniowy (pleśń na powierzchni) |
| hořčice | musztarda |
| kyselá smetana | śmietana kwaśna |
| kyselé mléko | mleko kwaśne |
| med, včelí, umělý | miód, pszczeli, sztuczny |
| mléčné výrobky | nabiał |
| mouka (hladká, polohrubá, hrubá) | mąka (tortowa, ..., krupczatka) |
| plnotučné mléko | mleko pełne, pełnotłuste |
| podmáslí | maślanka |
| polotučné mléko | mleko zwykłe, półtłuste |
| šlehačka | śmietana bita |
| tavený sýr | ser topiony |
| termix | ser homogenizowany, serek homo |
| tvaroh měkký, tučný | ser biały, chudy, tłusty |
| tvrdý sýr | ser żółty |
| uzený sýr | ser wędzony |
| zavařenina | konfitury |
| pečivo | pieczywo |
| bílý, tmavý, kmínový chléb | chleb biały, ciemny, kminkowy (typowy rodzaj nazywa się šumava) |
| čerstvý | świeży |
| čerstvý chléb | świeży chleb |
| dalamánek | bułka z ciasta chlebowego |
| houska | bułka (często bywa z kminkiem i solą) |
| koláč | ciasto, ciasto drożdżowe z owocem |
| rohlík | rogal |
| staré, tvrdé | czerstwe |
| starý chléb | czerstwy chleb |
| šátečky, hřebeny... | drożdżówki różnych kształtów i z różnymi rodzajami nadzienia |
| tyčinky | paluszki |
| vánočka | chałka |
| žemle | kajzerka |
| sladkosti | słodycze |
| bábovka | babka |
| bonbóny | cukierki |
| buchta maková, tvarohová, povidlová |
tradycyjne ciasto drożdżowe z masą makową/serową/powidłową |
| cukroví | ciasteczka |
| horká čokoláda | czekolada na gorąco (napój) |
| hořká čokoláda | czekolada gorzka (do jedzenia) |
| kobliha | pączek |
| oplatky | wafelki |
| sušenky | herbatniki |
| tatranky, horalky | rodzaj wafelków oblewanych czekoladą |
| zákusek | ciastko |
| zmrzlina, točená zmrzlina, kopeček | lody, lody włoskie, gałka |
| maso, uzeniny | mięso, wędliny |
| bůček | boczek |
| buřty, špekáčky | serdelki, rodzaj parówek z kawałkami słoniny |
| hovězí | wołowe, wołowina |
| játra | wątroba |
| játrový salám | pasztetówka, pasztetowa |
| kabanos, točený salám | kiełbasa (długa o średnicy około 4 cm) |
| klobása | kiełbasa (tylko małe kawałki rodzaju zwyczajnej) |
| kotleta | schab, kotlet |
| krkovička | karkówka |
| krocan, krůta | indyk |
| kuře | kurczak |
| kýta | biodrówka |
| libové, tlusté maso | chude, tłuste mięso |
| párky (1 párek = 2 nožičky) | parówki (1 para = 2 laseczki) |
| paštika | pasztet |
| sádlo | smalec |
| salám | kiełbasa (np. szynkowa) lub salami |
| skopové | baranie, baranina |
| slepice | kura |
| šunka | szynka |
| šunkový salám | szynkowa (kiełbasa) |
| telecí | cielęce |
| tlačenka | salceson |
| trvanlivý salám, štangle salámu | salami, laska salami |
| vepřové | wieprzowe, wieprzowina |
| ovoce, zelenina, koření | owoce, warzywa, przyprawy |
| angrešt | agrest |
| bazalka | bazylia |
| bobkový list | liście laurowe |
| borůvka | czarna jagoda |
| brambory | ziemniaki |
| broskev | brzoskwinia |
| burské oříšky, buráky (potocznie) | orzeszki ziemne |
| čínské zelí | kapusta pekińska |
| čočka | soczewica |
| dobromysl, oregano | oregano |
| hořčičné semínko | gorczyca |
| houby | grzyby |
| hrozen, hrozny | winogrono, winogrona |
| hřebíček | goździk |
| jahoda (zahradní) | truskawka |
| kapusta | kapusta włoska |
| kedluben, kedlubna | kalarepa |
| kopr | koperek |
| květák | kalafior |
| lesní jahoda | poziomka |
| libeček | lubczyk |
| mandle | migdał, migdały |
| meloun | arbuz |
| meruňka | morela |
| mrkev | marchew |
| muškátový květ, muškátový oříšek | gałka muszkatołowa |
| nové koření | ziele angielskie |
| ostružina | jeżyna, ostrężyna |
| pažitka, šnitlík (potocznie) | szczypiorek |
| petržel | pietruszka |
| petrželka | pietruszka nać |
| rajče, rajčata | pomidor, pomidory |
| růžičková kapusta | brukselka |
| rybíz | porzeczka |
| skořice | cynamon |
| švestka | śliwka |
| třešně | czereśnie |
| zázvor | imbir |
| zelí | kapusta |
| nápoje | napoje |
| čaj černý, ovocný | herbata czarna, owocowa |
| čaj zelený, bylinkový | herbata zielona, ziołowa |
| džus | sok |
| kyselka | szczawa (kwaśna woda mineralna) |
| medovina | miód pitny |
| osvěžující | orzeźwiający |
| perlivá, neperlivá voda | woda gazowana, niegazowana |
| sirup, šťáva | sok |
| tuzemský rum, tuzemský, tuzemák | rum krajowy (z buraków cukrowych) |
| Restaurace, hospoda, hostinec, pohostinství | Restauracja, karczma, knajpa, gospoda |
| bezmasé, dietní obědy | obiady jarskie, dietetyczne |
| hotová jídla, hotovky (potocznie) | dania przygotowane, czeka się kilka minut |
| masitá, moučná, rybí jídla | dania mięsne, mączne, rybne |
| minutky | dania robione dopiero po zamówieniu (trwa około pół godziny) |
| předkrm | przystawka |
| vaječná jídla | dania z jaj |
| vegetariánská jídla | wegetariańskie dania (rzadko) |
| polévky | zupy |
| (ruský) boršč | barszcz ukraiński |
| bramborová, bramboračka | ziemniaczana |
| cibulová, cibulačka | cebulowa |
| česneková, česnečka | czosnkowa |
| dršťková | flaki |
| fazolová, fazolačka | fasolowa |
| gulášová | gulaszowa |
| hovězí vývar s nudlemi, s játrovými knedlíčky | rosół wołowy z makaronem, z kluseczkami wątrobianymi |
| hrachová, hrachovka | grochowa, grochówka |
| rajská | pomidorowa |
| slepičí vývar | rosół (z kury) |
| zeleninová | jarzynowa |
| jídla | dania |
| biftek | befsztyk |
| čevabčiči | smażone kawałki mięsa mielonego z cebulą i przyprawami |
| dukátové buchtičky se šodó | drożdżówki z ciepłym kremem budyniowym o smaku waniliowym |
| grilované kuře | kurczak z rożna |
| halušky | tradycyjna potrawa słowacka z ciasta ziemniaczanego z bryndzą |
| holandský řízek | kotlet mielony z serem żółtym |
| hovězí plátek | zraz wołowy |
| jitrnice, jelito | jątrznica, kaszanka |
| knedlíky houskové, bramborové | knedle bułczane, ziemniaczane |
| knedlíky špekové, plněné | knedle ze słoniną, faszerowane |
| kuřecí stehno, stehýnka | udko, udka z kurczaka |
| ledvinky | nerki |
| míchaná vajíčka | jajecznica |
| mletý řízek, karbanátek | kotlet mielony |
| moravský vrabec | wróbel morawski (kawałki pieczonej wieprzowiny) |
| omáčka, houbová, koprová, rajská | sos, grzybowy, koperkowy, pomidorowy |
| obalovaný | panierowany (mąka, jajko, bułka tarta) |
| ovar | głowizna |
| ovocné knedlíky | knedle owocowe |
| palačinky s tvarohem, džemem, šlehačkou | naleśniki z serem, dżemem, bitą śmietaną |
| pečená husa | gęś pieczona |
| pečená kachna | kaczka pieczona |
| plněná paprika | papryka faszerowana (nadzienie podobne jak w gołąbkach) |
| plněný zelný list | gołąbki |
| roštěná, roštěnka | rostbef, pieczeń wołowa |
| sázená vejce | jajka sadzone |
| sekaná | pieczeń rzymska, klops |
| sekaný řízek | rumsztyk |
| slepice na paprice | kura z sosem śmietankowym o smaku paprykowym |
| smažený květák | kalafior smażony |
| smažený sýr | smażony ser żółty |
| svíčková | polędwica z typowym sosem śmietankowym |
| španělský ptáček | ptaszek hiszpański (zrazy zawijane nadziewane jajkiem, ogórkiem, słoniną, kiełbasą) |
| špenát | szpinak |
| šunkofleky | makaron zapiekany z mięsem wędzonym, łazanki |
| taštičky (ravioli) | pierogi |
| tatarský biftek | befsztyk tatarski |
| utopenci | topielce, marynowana kiełbasa w occie z cebulą (na zimno) |
| vepřo-knedlo-zelo | wieprzowina pieczona, gotowana kapusta, knedle |
| vepřová pečeně | schab pieczony |
| vepřový řízek | kotlet schabowy |
| žampiony | pieczarki |
| nápojový lístek | napoje | minerálka | woda mineralna |
| panák, štamprle, frťan | setka (wysokoprocentowego alkoholu) |
| pivo | piwo, napój narodowy (nie zamawiać piwa z sokiem lub grzanego!) |
| pivo ležák | piwo leżakowe |
| přírodní víno, suché víno | wino wytrawne |
| svařené víno, svařák | grzaniec |
| světlé, černé, řezané, výčepní pivo | jasne, ciemne, mieszane ciemne i jasne, beczkowe piwo |
| šumivé víno | musujące wino |
| přílohy | dodatki |
| bramboráky | placki ziemniaczane |
| bramborová kaše | pureé |
| brambory | ziemniaki |
| hlávkový salát | sałata, sałatka zielona |
| hranolky | frytki |
| knedlíky | knedle, knedliki |
| kompot | kompot (zasadniczo z owocami, nie tylko do picia) |
| krokety | okrągłe frytki |
| křenová omáčka | sos chrzanowy |
| mrkvový, zelný salát | surówka z marchwi, z kapusty |
| obloha | garnirunek, zestaw surówek na talerzu |
| okurkový salát | sałatka ogórkowa (słodko-kwaśna) |
| pohanková kaše | kasza gryczana |
| salát | sałatka, surówka |
| šopský, rajský salát | sałatka grecka, pomidorowa |
| tatarská omáčka, tatarka | sos tatarski |
| těstoviny | makaron |
| topinky | grzanki |
| ryby | ryby |
| candát | sandacz |
| halibut | halibut |
| kapr | karp |
| losos | łosoś |
| pečená, smažená ryba | ryba pieczona, smażona |
| platýz | flądra |
| pstruh | pstrąg |
| sleď, slaneček | śledź |
| štikozubec, hejk, mořská štika | morszczuk |
| treska | dorsz, mintaj |
| uzená ryba, uzenáč | ryba wędzona |
| uzenáč | śledź wędzony |
| zavináč | rolmops |
| zákusky, moučníky, dezerty | desery |
| cukroví, vánoční cukroví | ciasteczka, ciasteczka bożonarodzeniowe |
| indiánek | czekoladowa górka z czerwoną masą w środku |
| jablečný závin, štrúdl | ciasto francuskie z jabłkami i cynamonem, strudel |
| laskonka | dwa plasterki ciasta z białek i kokosu z masą kremową |
| makovec | makowiec |
| ovocná želatina se šlehačkou | galaretka owocowa z bitą śmietaną |
| puding | budyń |
| rakvička se šlehačkou | trumienka (podobne do ciasta bezowego) z bitą śmietaną |
| špička | czekoladowa górka z żółtą masą alkoholową w środku |
| vanilková zmrzlina | lody waniliowe |
| věneček | wianuszek, w środku krem |
| větrník | wiatrak, masa kremowa podobna do kremówek |
| zákusky | ciastka |
| další | inne |
| číšník, vrchní | kelner |
| dobrou chuť! | smacznego! |
| párátko | wykałaczka |
| příbor (nůž, vidlička, lžíce, lžička) | sztućce (nóż, widelec, łyżka, łyżeczka) |
| spropitné | napiwek (z reguły się daje, zwykle wystarczy do 5-20 koron) |
| toaleta, páni/dámy | toaleta, panowie/kobiety |
| ubrousek | serwetka |
| účet | rachunek |
Ostatnia edycja: 23 listopada 2019, 22:21:22